Thế nào là kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa? Trình bày quan điểm của Đại hội X và XI về kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa (hoặc “Thế nào là “định hướng xã hội chủ nghĩa” trong nền kinh tế thị trường ở nước ta hiện nay)? (Chương 5, phần quan điểm của Đại hội X và XI về kinh tế thị trường)

Thế nào là kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa? Trình bày quan điểm của Đại hội X và XI về kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa (hoặc “Thế nào là “định hướng xã hội chủ nghĩa” trong nền kinh tế thị trường ở nước ta hiện nay)? (Chương 5, phần quan điểm của Đại hội X và XI về kinh tế thị trường)

* Thể chế kinh tế thị trường: Là một tổng thể bao gồm các bộ quy tắc, luật lệ và hệ thống các thực thể, các tổ chức kinh tế được tạo lập nhằm điều chỉnh các hoạt động giao dịch, trao đổi trên thị trường.

* Kinh tế thị trường định hướng XHCN là nền KT vừa tuân thủ các quy luật KTTT vừa chịu sự chi phối của các yếu tố bảo đảm tính dịnh hướng XHCN

* Thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa: là công cụ hướng dẫn cho các chủ thể trong nền kt vận động theo đuổi mục tiêu KT-XH tối đa chứ không đơn thuần là mục tiêu lợi nhuận.

- Về mục tiêu phát triển: Mục tiêu của kinh tế thị trường định hướng XHCN ở nước ta nhằm thực hiện “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”, giải phóng mạnh mẽ lực lượng sản xuất và không ngừng nâng cao đời sống nhân dân; đẩy mạnh xoá đói giảm nghèo, khuyến khích mọi người dân vươn lên làm giàu chính đáng, giúp đỡ người khác thoát nghèo và từng bước khá giả hơn.

- Về phương hướng phát triển:

+ Phát triển nền kinh tế với nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần kinh tế nhằm giải phóng mọi tiềm năng trong mọi thành phần kinh tế, trong mỗi cá nhân và mọi vùng miền… phát huy tối đa nội lực để phát triển nhanh nền kinh tế.

+ Trong nền kinh tế nhiều thành phần, kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo, là công cụ chủ yếu để Nhà nước điều tiết nền kinh tế, định hướng cho sự phát triển .

+ Mặt khác, tiến lên CNXH đặt ra yêu cầu nền kinh tế phải được dựa trên nền tảng của sở hữu toàn dân về các tư liệu sản xuất chủ yếu.

- Về định hướng xã hội và phân phối:

+ Thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội ngay trong từng bước và từng chính sách phát triển.

+ Tăng trưởng kinh tế gắn kết chặt chẽ và đồng bộ với phát triển xã hội, văn hóa, giáo dục và đào tạo, giải quyết tốt các vấn đề xã hội vì mục tiêu phát triển con người.

+ Trong lĩnh vực phân phối, định hướng XHCN được thể hiện qua chế độ phân phối chủ yếu theo kết quả lao động, theo hiệu quả kinh tế, phúc lợi xã hội. Đồng thời để huy động mọi nguồn lực kinh tế cho sự phát triển chúng ta còn thực hiện phân phối theo mức đóng góp vốn và các nguồn lực khác.

- Về quản lý: Phát huy vai trò làm chủ xã hội của nhân dân, đảm bảo vai trò quản lý, điều tiết nền kinh tế của Nhà nước pháp quyền XHCN dưới sự lãnh đạo của Đảng

b. Nêu khái niệm kinh tế thị trường, trình bày các đặc điểm của kinh tế thị trường?

-        Khái niệm: Kinh tế thị trường là nền kinh tế vận hành theo sự điều tiết  của cơ chế thị trường, lấy sự tồn tại và phát triển của quan hệ hàng hóa – tiến tệ làm cơ sở, trong đó toàn bộ hay hầu hết đầu vào và đầu ra của sản xuất đều phải thông qua thị trường.

+  Các chủ thể kinh tế có tính độc lập, có quyền tự chủ trong sản xuất, kinh doanh.

+   Giá cả cơ bản do cung cầu điều tiết, hệ thống thị trường phát triển đồng bộ và hoàn hảo.

+   Nền kinh tế có tính mở cao và vận hành theo quy luật vốn có của kinh tế thị trường như quy luật giá trị, quy luật cung cầu, quy luật cạnh tranh … .

+   Có hệ thống pháp quy kiện toàn và sự quản lý vĩ mô của Nhà nước